Zomer in Zandvoort

De denkbeeldige Kameroenzandloper in mijn hoofd is aan zijn laatste zandkorreltjes toe. De korrels vallen met een onverminderde snelheid naar beneden: nog maar een kleine twee weken te gaan. Dat voelt als bijna niets meer! De hoogste tijd daarom voor een nieuw reisverhaal, voor het te laat is, zodat ook de gebeurtenissen van de afgelopen weken nog officieel omgezet worden in heuse memoires. Daar gaan we! In vliegende vaart! Hup hup!

Omdat we op het werk steeds meer aan verdieping en het uitvoeren van concrete stappen toekomen, maar vooral ook omdat we voelen en weten dat onze periode hier tot zijn einde komt, hebben Nicolette en ik er de afgelopen weken nog een tandje bijgezet op ons werk. Alle plannen die nog in ons hoofd zaten hebben we uit ons hoofd gehaald, opgeschreven en voorgelegd aan ‘the sister’. We doen pogingen zoveel mogelijk van deze plannen uit te voeren, voor we weer weggaan. En dat gaat aardig goed.

Onze plannen hebben vooral te maken met verbeteringen rondom het onderwerp ‘wachten’. Wat kun je hierbij ver’wachten’ van een kind? Tijdens de dag hebben de kinderen veel wachtmomenten, waarbij ze geacht worden op hun stoel of houten bank buiten te zitten, zonder duidelijke taak. Tijd is een onduidelijk begrip voor velen van hen, en wanneer je tijd voor kinderen niet concreet invult, vraag je heel veel. Op vrijdagen snijden we in onze ‘lessen’ dit onderwerp aan en denken we samen met de teachers na over mogelijke oplossingen. Zo wordt er nu keihard op een oude velg geslagen als het eten klaar is (er wordt daarna pas met kinderen naar buiten gegaan om te eten), en wordt er niet meer gewacht met de start van de schooldag tot alle kinderen zijn aangekomen. Het zijn kleine stappen die toch veel verschil maken. Het samenwerken met de teachers is iets waar ik me steeds tevredener over voel, mede omdat we ook veel hartelijkheid en complimenten terug krijgen. We doen het goed. Dat maakt blij!

Het werk is echter nog steeds niet altijd gemakkelijk. Bij de uitvoering van één van onze ideeën stapten we in de afgelopen weken geheel onverwachts en vol enthousiasme in een booby trap, genaamd ‘loyaliteitsconflict’. Eén van onze voorstellen veroorzaakte bij een teacher (en aankomend zuster/non) angst, weigering, tranen en een uitleg in vertrouwen over hoe ze zich voelde ten opzichte van haar bazin, the sister. Rangen, standen en de wereld van de zusterorde werden ons uitgelegd en legden een ingewikkeld web bloot, vooral voor iemand die jong en wat angstig van aard is, zoals deze teacher. Het maakte ons ook aan het wankelen: we wisten even niet meer wat te doen. Hoe open moesten we hierin zijn naar the sister toe? Hulplijnen uit Nederland en zorgvuldig overleg met de lieve oude ‘Headmistress’ van het centrum deden ons besluiten toch open kaart te spelen aan the sister, met hulpbriefje in de hand en in ons beste steenkolenengels. Even dachten we dat we het alleen maar erger hadden gemaakt voor de teacher en dat wij er ook niet al te best vanaf kwamen. Maar gelukkig heelt tijd alle wonden. In dit geval was er slechts een weekend voor nodig om de teacher met energie aan het voorstel te laten beginnen, de vertrouwde goede voet tussen ons de sister weer gewoon op te pakken en weer rustig adem te halen. Het centrum kon weer aan de slag.

En aan de slag zijn we gegaan: we hebben een groep met speciale kinderen opgestart die zogenoemd 'moeilijk verstaanbaar gedrag' vertonen. We hebben de groep verplaatst naar een eigen lokaaltje, nieuwe materialen voor hen uitgezocht, een nieuw tijdschema gemaakt en een week lang  samen met de teacher het programma gedraaid. Met rode hoofden van inspanning probeerden we kinderen in het lokaal te houden, hoofd-schouders-knie-en-teen te zingen en puzzelonderdelen te redden van kauwgrage kaken. Het was intensief, uitdagend, waardevol, mooi en leerzaam. Praktijkwerk en coaching on the job pur sang, weg met die grote lijnen! En het resultaat is veelbelovend: de kinderen lijken naar een zinvollere week toe geholpen te zijn, er lijkt minder weggelopen en onderling geslagen te worden en last but not least: de teacher lijkt gelukkig en de verbetering ook  te zien.

Genoeg over werk. Het moest even, maar het haalt de vaart er wel wat uit: we moeten door! Tijd voor de het luchtigere gedeelte: de uitjes, grappen en grollen die de smaakmakers van de afgelopen weken vormen. En we hebben bijzondere evenementen gehad dit keer: de nationale feestdag ‘Womensday’, een bezoekje aan een te enthousiaste family en een heuse mini-vakantie naar zee. En niet te vergeten: een nieuw hoofdstuk in de missionarissenuitjes.

Wat betreft missionarissenuitjes zijn we enkele weken geleden in de bonte avond van de kinderen beland. De meeste kinderen krijgen 'home schooling', en 1 keer per jaar komen de kinderen voor 2 weken bij elkaar. De bonte avond was een afsluiter van deze weken, en voor ons een mooi inkijkje in het leven van deze kinderen, in het leven van deze gezinnen. En we kregen steak, ook iets om blij van te worden. We waren wel een lichtelijk vreemde eend in de bijt, zo zonder kinderen en missiewerk in de zaal, maar we voelden ons welkom en vermaakten ons prima met de soms hilarische optredens.

Van alle uitjes de afgelopen weken was er echter één het belangrijkst: Womensday. Een internationale feestdag die elk jaar op 8 maart gevierd wordt in de wereld. In Kameroen een big party, in Nederland nauwelijks een issue. Dat zegt waarschijnlijk dat het in Nederland al aardig goed zit met de vrouwenrechten. In Kameroen is er nog zat te doen: vrouwen werken hier ontzettend hard en staan, bijvoorbeeld in overheidsposities maar zeker ook in het 'gewone' dagelijks leven, zeker nog niet op gelijke voet met de mannen. De dag is dus nodig hier. En de dag was fantastisch. Het was één grote vrouwenparade in de stad, met als grappig feit dat alle vrouwen jurken aan hebben in dezelfde, speciaal voor de gelegenheid gemaakte Womensday-stof óf in de stof van de regio waar ze vandaan komen. Het gaf een prachtig gezicht. En contact onderling is zo gemaakt: als een vrouw 'Happy womens day!' naar je roept op deze dag, dien je 'Ej!' terug te scanderen. Uiteraard, zoals elke nationale feestdag hier betaamt, wordt er natuurlijk weer gemarcheerd door de straten. Deze keer door de vrouwen! En wie zijn wij om daar niet aan mee te doen? In onze speciaal aangemeten Womensday-dresses en bij elkaar gesprokkelde kitschkettingen togen we in lichtelijke carnavalsstemming met Belta, de vrouw van ons compound, naar de stad om mee te marcheren in haar groep. 2,5 uur lang wachten tussen al het vrouwengeweld, de drukke stofjes in mijn ooghoeken en de hitte, zorgden er echter voor dat ik 1 minuut voor het marcheren de zaken even niet meer zo scherp zag. Langs de kant moest ik mijn vrouw-zijn (überhaupt mijn zijn) weer even op een rijtje krijgen. Gevolg: zowel Nicolette als Belta worstelden zich ook uit de rij en uiteindelijk hebben we allemaal niet mee gemarcheerd. Wat voelde ik me schuldig. Dit was als afhaken vlak voor de eindstreep van de 4-daagse, waarbij ik mijn maatjes meenam in de misère: geen felbegeerd finish-kruisje voor ons. Gelukkig hadden we die al gehad op ons voorhoofd op as-woensdag in het centrum, maar toch. Dit was echt jammer.

De middag maakte alles goed, met langzaam maar zeker bijkomen in de kroeg, fris, bier, wijn en gebarbecued kalfsvlees, vrienden van Belta en een wederom nieuwbakken aangeschafte muziek-cd: deze keer met een glimlach opwekkende video-opname van de muzikanten. Het gaat de goede kant op met mijn muzikale aanschaffingen op feestdagen: deze is weer een tandje beter dan de vorige. De afsluiter van de dag maakte het geluk compleet. We belandden in een café vol dansende vrouwen, uit de regio waar Belta vandaan komt. Het voelde zo uniek om daar te zijn, daar deel van te mogen uitmaken: het mocht van mij nog uren duren. Behaald kruisje of niet. De dag erna hadden we ingepland als rustdag, dat kon ik wel gebruiken na mijn vrouwelijke uitval. De EU-man stond echter onverwachts op de stoep, en plannen veranderden. Samen met hem en zijn zoons zijn we naar een prachtig kratermeer gereden. Een onverwacht mooie afsluiter van een bijzonder weekend.

Een kleinschaliger feest, maar met hetzelfde enthousiasme, werd onverwachts voor ons georganiseerd door de familie van één van de stagiaires van het centrum. Deze student nodigde ons uit voor een etentje bij zijn familie thuis. We wisten dat we ons enigszins op glad ijs begaven: een witte huidskleur wekt de hoop van velen op dat dit misschien een ingang is naar een beter leven. Een leven met meer geld, met wellicht een werkplek in Europa. Ook deze uitnodiging zou hiermee te maken kunnen hebben, dat wisten we maar al te goed, en we wilden geen verwachtingen wekken die we niet konden waarmaken. Na een open gesprek met de student dachten we deze uitnodiging toch goed te kunnen aannemen en togen we naar de familie toe. Een inschattingsfout. We werden onthaald als koninginnen, het enthousiasme was te groot. Een glimmende student, een door het dolle heen zijnde moeder, een maaltijd waarbij we maar door moesten blijven eten, het kon niet op. Er werd een fototoestel uit de jaren 70 uit de kast gehaald om dit heugelijke feit vast te leggen, en toen die het niet deed ontstond er grote hilariteit rondom de zelfontspanner in het fototoestel van Nicolette. Kortom: de sfeer zat er in, het was gezellig, we vermaakten ons allemaal, maar er hing teveel vanaf. Toen na de maaltijd ook nog ineens twee tassen tevoorschijn kwamen met onze namen er in verwerkt, voelden wij ons toch wat ongemakkelijk. Voor deze mensen, zo ervoeren wij, zijn wij de poort naar mogelijke verbeteringen en geluk, een droom die wij niet waar kunnen maken. We konden niets anders dan deze gastvrijheid ervaren, aangaan en er samen met de familie een mooie middag van maken. We hopen dat die middag een klein stukje heeft waargemaakt van wat er gehoopt werd.

Het laatste uitje, tot slot, is nog maar enkele dagen ten einde: we zijn op mini-vakantie gegaan! Op zoek naar wat rust te midden van alle hectiek, met een wens tot bijkomen en even met ons hoofd uit het centrum zijn, zijn we naar zee getogen. Op naar badplaats Limbe, een volle dag rijden ten zuiden van Bamenda, in een volgestouwd oud passagiersbusje. Heerlijk om weer te backpacken, alleen al om in zo’n busje te zitten, hoe pittig dat soms ook is. En met een lief jongetje op de schoot van Nicolette kwamen we de tijd aardig door. De bus ging op driekwart van de reis kapot en het was langs de kant van de weg wachten op een nieuwe. Maar na deze lange dag waren we, na nog een onverwachtse wijziging in bestemming door een volgeboekt hotel, uiteindelijk dan ook echt waar we wilden wezen: op een fan-tas-tisch strand met uitzicht op vulkaan Mt. Cameroon, omringd door tropische vegetatie en vol met fijn bruin lava zand. We hebben onszelf twee dagen in heerlijk warm zeewater gedompeld, het uitzicht in ons opzuigend. Het was het paradijs op aarde. In een eigen bungalowtje, met yahtzee als grote vriend in de avond, heerlijke verse geroosterde vis als lunch en even totaal geen verwachtingen voelde het centrum even ver, ver weg. Soms voelde ik me wel wat schuldig: het geld wat we uitgaven in die paar dagen is meer dan een maandsalaris van een teacher. Dat dubbele gevoel hoort ook bij zijn in Afrika, met alle filosofische gedachten die daarbij horen.

Het centrum mocht dan even ver weg zijn, zeer dichtbij in Limbe was de muziek van Wes. Onder Wes kwamen de dagen op vakantie met geen mogelijkheid uit. Het personeel van het hotel is waarschijnlijk groot fan: zijn liedjes bleven maar door het restaurant galmen. Het maakte ons nog een tandje vrolijker. Voor de niet-kenners: Wes is een Kameroense artiest met een hoog stemmetje die in de jaren ’90 een grote hit heeft gehad met de single Alane. Dit nummer is toevallig ook de onbetwiste koning onder de zogenoemde 'mama appelsap'-nummers: dat zijn liedjes met zinnetjes die Nederlands klinken, maar het niet zijn. Zo lijkt hij ‘zomer in Zantvoort’ de zingen, in plaats van de Kameroense strofe die hij eigenlijk zingt. Wes was al een beetje onze muzikale (anti)held tijdens ons verblijf hier in Kameroen. En na ons tripje Limbé helemaal: 'Alane' gaat met geen mogelijkheid meer uit onze hoofden. ‘Mimi en Sander!’

Over muziek gesproken: we hebben op onze mini- vakantie tevens een minicursus Kameroense pophits en popknallers doorlopen. Via de badmeester van het strand hebben we een lijstje hits in Kameroen verzameld (allemaal uptempo, latino-style met forse beat en stemvervormer) met als mooiste titel  de hit ‘shake your boum boum’. Op onze terugreis naar huis kwam praktisch het gehele lijstje in de nachtbus voorbij trekken: het bezoeken van een nachtclub kan na deze nachtrit bij deze van onze bucket list af. Met het volume op 20 en de vlammen de pijp, trok de chauffeur op zeer luide wijze door de Kameroense pas. En bracht ons veilig thuis.

Nog twee weken te gaan. Tot snel allemaal!